Mobil oyun sektörü, teknoloji ve internet altyapısındaki gelişmelerle birlikte hızla büyümüş, küresel düzeyde milyarlarca kullanıcıya hitap eden bir endüstri haline gelmiştir. Bu büyüyen pazar, oyun geliştiricileri ve yayıncıları için fikri mülkiyet haklarının korunmasını hayati hale getirmiştir. Mobil oyunlarda telif hakları, tüm dünya genelinde olduğu gibi Türkiye’de de 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (“FSEK”) kapsamında düzenlenmekte ve koruma altına alınmaktadır.
Bir mobil oyun, yazılım kodları, grafik tasarımları, müzik, senaryo ve karakter tasarımları gibi çeşitli bileşenlerden oluşur. Türk Hukuku’na göre, bu unsurların her biri farklı eser kategorilerine dahil edilerek korunabilir. Örneğin:
Yazılım kodları, FSEK’in 2. maddesi kapsamında bilgisayar programı olarak değerlendirilir.
Grafikler ve müzik eserleri, güzel sanat eserleri kategorisinde korunur.
Senaryo ve diyaloglar, ilim ve edebiyat eserleri olarak kabul edilir.
Bu çeşitlilik, mobil oyunların sadece bir yazılım ürünü olmadığını, aynı zamanda yaratıcı fikirlere dayalı bir sanat eseri olduğunu ortaya koymaktadır.
Telif Hakkı Koruması
FSEK, eser sahibine bir eseri üzerinde manevi ve mali haklar tanımaktadır. Manevi haklar, eser sahibinin eseriyle olan manevi bağını korurken; mali haklar, eserin ekonomik değerlendirilmesine olanak tanır. Bir mobil oyun, eser niteliği taşıdığı andan itibaren telif hakkı koruması altına girer ve eser sahibinin izni olmadan çoğaltılamaz, dağıtılamaz veya değiştirilemez.
Telif hakkı koruması, oyun geliştiricilerinin emeğinin ve yarattıkları eserin izinsiz kullanılmasını engellerken, lisanslama süreçlerini de yasal bir zemine oturtur. Bu bağlamda, lisans sözleşmeleri önemli bir rol oynamakta, eser sahibinin haklarını devrettiği koşulları ayrıntılı olarak belirlemektedir.
Mobil Oyunlarda Hukuki Sorunlar
Mobil oyunlarda telif haklarına ilişkin en yaygın hukuki sorunlar şunlardır:
Kopyalama ve Taklit: Bazı geliştiriciler, başarılı oyunların konseptini veya tasarımlarını taklit ederek yeni oyunlar piyasaya sürmektedir. Bu durum, telif hakkı ihlali oluşturabilir.
Lisanssız Kullanım: Oyun içerisinde kullanılan grafik, müzik veya üçüncü taraf yazılımların lisanssız çoğaltılması ve kullanılması yaygın bir ihlal türüdür.
Kullanıcı Tarafından Üretilen İçerikler (User-Generated Content): Bazı oyunlar, kullanıcıların içerik oluşturmasına izin verir. Bu durum, orijinal içeriğin manipüle edilmesine veya izinsiz kullanılmasına yol açabilir.
Dijital Oyunlarda Sınai Haklar
Fikri mülkiyet haklarının yanı sıra, mobil oyunların korunmasında sınai mülkiyet hakları da önemli bir yer tutar. Oyunun adı, logosu veya belirgin tasarım öğeleri, marka ve tasarım hakları kapsamında korunabilir. Türk Patent ve Marka Kurumu (“TürkPatent”) aracılığıyla gerçekleştirilen marka tescili, oyun geliştiricilerinin ürünlerini piyasada benzersiz kılması ve rekabet avantajı elde etmesi için kritik bir adımdır.
Tescil ve Delil Niteliği
Türk Hukukunda eserlerin koruması, yaratıldıkları andan itibaren başlar ve herhangi bir tescil zorunluluğu bulunmaz. Ancak, tescil işlemleri, bir uyuşmazlık durumunda eser sahibinin haklarını ispat etmesini kolaylaştırabilir. Bu bağlamda, marka ve tasarımları Türk Patent ve Marka Kurumu aracılığıyla tescil edilmesi yaygın bir uygulamadır.
Sonuç
Mobil oyunlar, birden fazla yaratıcı ve teknik unsurun bir araya geldiği kompleks eserlerdir. Hukukumuz mobil oyun geliştiricilerinin telif ve sınai mülkiyet haklarını koruyarak sektördeki yaratıcılığı ve yenilikçiliği desteklemektedir. Ancak, geliştiricilerin haklarını etkili bir şekilde koruyabilmesi için yasal düzenlemelere uygun hareket etmeleri ve eserlerini kayıt altına alarak gerekli önlemleri almaları önem taşımaktadır.
Mobil oyun ya da dijital oyun üreticisi ya da oyun stüdyosu girişimi iseniz ürettiğiniz oyunlara ilişkin hukuki mentorluk almak istiyorsanız Startlex’e başvuru yapabilirsiniz.
Av. Emrecan ÇETİN & Recep DAŞTAN
Article by
Emrecan Cetin
Avukat, Co-Founder
Published on
4 Şub 2025